Zarębowie i Nałęcze a królobójstwo w Rogoźnie

Janusz Bieniak

Tragiczny zgon króla Przemysła 8 lutego 1296 roku jest jednym z kilku dziejowych wydarzeń, które zadecydowały o dalszej przyszłości Polski. Poprzez parę kolejnych układów małżeńskich, związanych z panowaniem konkretnych osób, otworzył on drogę późniejszej „epoce Jagiellonów” izwiązanej z nią wschodniej orientacji państwa, czego konsekwencją stało się sąsiedztwo z Rosją i coraz bardziej potęgujący się wpływ Imperium carów na wydarzenia w Polsce. Również i przesunięcie granic etnicznych— na wschodzie na korzyść, a na zachodzie na niekorzyść narodowości polskiej — ma związek z historycznymi następstwami tego faktu. W momencie dokonania zbrodni rogozińskiej wielkopolska linia Piastów miała jeszcze szanse przeżycia. Trzydziestokilkuletni król mógł jeszcze doczekać się syna, a gdyby nawet tak się nie stało, zdążyłby doprowadzić do skutku zachodnie małżeństwo swej córki, zgodnie z reprezentowaną przezeń linią polityczną. Trwała stabilizacja rządów na Pomorzu Gdańskim nie dostarczyłaby pretekstu do interwencji krzyżackiej z1308 roku — znów ze wszystkimi dalekosiężnymi konsekwencjami tego wydarzenia, aż po egzystencję i ekspansję Królestwa Pruskiego. Można by stwierdzić, że gdyby nie zamach w Rogoźnie, całe dzieje Polski obracałyby się w granicach zbliżonych do stanu dzisiejszego. Nie zatoczyłyby natomiast kilkuwiekowego koła „Rzeczypospolitej Obojga Narodów”, w szerokich granicach przedrozbiorowych, a potem już tylko w marzeniach, do której to postaci nawiązywało jeszcze — w miarę ograniczonych już możliwości — odrodzone państwo po I wojnie światowej. ze Wstępu

Publikacja otrzymała Nagrodę im. Adama Heymowskiego

wydanie I, Warszawa 2018

B5, stron 225

ISBN: 978-83-286-0036-2

 

Rycerz i jego konie, tom III

Jan Szymczak

„Koń, jak wszyscy wiedzą, jest najważniejszą częścią rycerza”. To zdanie ze sztuki Jeana Giraudoux (1882-1944) pt. (akt I, scena 2) jest najlepszym mottem dla tego tomu z serii moich książek o rycerzach na wojnie, w podróży i na kwaterze . Bez konia nie byłoby więc rycerza, gdyż wyniósł on jeźdźca ponad innych wojowników i dlatego Jean Flori w swej znakomitej pracy o rycerzach i rycerstwie w średniowieczu poświęcił mu oddzielny rozdział pt. Od jeźdźca do rycerza . Wraz z zaangażowaniem konia do walki rozpoczął się bowiem „proces kosztownej eskalacji zbrojeń” i to nie tylko ze względu na jego wartość, ale – może nawet przede wszystkim – z powodu ciągle rosnących kosztów uzbrojenia wojownika i rycerza. Przewaga konnicy nad piechotą była bowiem „wynikiem połączenia zasięgu rażenia, osłony i szybkości”, co zapewniała dłuższa kopia, dobra zbroja i coraz lepszy koń. Odnotujmy zatem, że w zasadzie spośród zwierząt hodowlanych tylko koń znalazł się pod opieką prawa , ale i to, że właśnie dobry koń osiodłany wraz z mieczem, tarczą, zbroją i pozostałym ekwipunkiem żołnierskim jako „arma bellica” lub „res expeditorias” składały się na tzw. hergewet (niem. Heergeräthe), czyli rzeczy należące do wyposażenia rycerskiego, które w dawnym polskim prawie spadkowym były dziedziczone tylko przez męskich krewnych zmarłego . Odnotujmy wreszcie i to, że odszkodowanie za utracony oręż podczas wyprawy wojennej – bez względu na rodzaj średniowiecznego wojska – przysługiwało także za konia, gdyż stanowił on przecież jakąś część rycerza.

 

Wydanie I, Warszawa 2019

A5, stron 314

ISBN: 987-83-286-0052-2

 

Jan Karol Dachnowski (ok. 1590 - po 1655), życie i twórczość barokowego poety i heraldyka Prus Królewskich

Jacek Kowalkowski

Jan Karol Dachnowski (ok. 1590–1655) to poeta doby baroku, autor ponad trzydziestu prac, w większości utworów okolicznościowych, znany głównie z edycji kolęd i utworów religijnych — bożonarodzeniowego oraz rezurekcyjnego, a także jako twórca cennego herbarza „pruskiego”. „Jakoby pochodzenia szlacheckiego” — jak dotąd o nim pisano, co dziś należy poddać weryfikacji. Mieszkał w wielu miastach, gdzie pełnił funkcję pisarza miejskiego. Był również twórcą poezji epitalamijnej, funeralnej oraz autorem nielicznych utworów politycznych. Pasją jego życia była jednak heraldyka.

B5

ISBN 978-83-286-0105-5

Rocznik Polskiego Towarzystwa Heraldycznego

Tom I do XVIII

Sfragistyka państwowa i samorządowa II Rzeczypospolitej Polskiej. Geneza niektórych rozwiązań prawnych.

Marek Adamczewski

Sfragistykę II RP dotychczas odtwarzano na podstawie regulacji prawnych publikowanych w „Dzienniku Ustaw”. Ważnym źródłem dociekań były też pieczęcie, które zarówno potwierdzały treść regulacji, jak i wskazywały na odstępstwa od litery prawa. Sfragistyka państwowa i samorządowa… została opracowana na podstawie materiałów roboczych wytworzonych w centralnych urzędach II Rzeczypospolitej w trakcie prac nad projektami ustaw i rozporządzeń w sprawie godeł i barw Rzeczypospolitej. Taka podstawa źródłowa i dane nt. inspiracji sprzed 1918 r. pozwoliły wyjaśnić motywy i intencje prawodawcy, który w latach 1918-1939 konsekwentnie tworzył spójny system sfragistyczny. Dane zawarte w Sfragistyce państwowej i samorządowej… pozwalają dostrzec problemy, które rozwiązywali legislatorzy II Rzeczpospolitej i które – rozwiązane w międzywojniu lub wówczas zignorowane – są obecne w sfragistyce III Rzeczypospolitej.

Wydanie I, Warszawa 2019, stron 247

ISBN: 978-83-286-0078-2

Znaki i symbole w przestrzeni publicznej
Od średniowiecza do czasów współczesnych

Aleksandra Jaworska (red.)

Robert Jop (red.)

Katarzyna Madejska (red.)

Książka stanowi zbiór dwudziestu sześciu artykułów autorstwa historyków z państw Europy Środkowej i Wschodniej (polskich, czeskich, słowackich, ukraińskich i rosyjskich), poświęconych funkcjonowaniu znaków i symboli w przestrzeni publicznej. W swojej istocie tworzą one ważną komponentę ikonosfery, będącej jednym z filarów kultury europejskiej. Geneza wielu z nich sięga okresu średniowiecza (m.in. herb, znak notarialny) lub czasów jeszcze odleglejszych (m.in. pieczęć), stąd wyznaczono rozległe ramy chronologiczne obejmujące okres od średniowiecza do czasów współczesnych. Poruszana bowiem przez badaczy problematyka daje się poznać tylko w „historii długiego trwania”. Koncentruje się wokół zagadnień, które prowadzą w konsekwencji do odpowiedzi na pytanie o miejsce i rolę badań nad znakiem i symbolem na gruncie nauk humanistycznych, a także, co bardzo ważne, o możliwości i potrzebę ich zastosowania we współczesnym życiu społecznym, zwłaszcza w procesie kreacji nowych symboli wspólnot samorządowych i uniwersyteckich.         Autorzy wskazują, że dzisiejsze znaki i symbole nie mogą funkcjonować bez konotacji historycznych, a ich odczytanie związane jest z istnieniem ukształtowanego przez stulecia kodu.

Wydawnictwo DiG 2016

Format B5, s. 392

ISBN: 978-83-7181-966-7

EAN: 9788371819667

 

 

SUMARIUSZ METRYKI KORONNEJ SERIA NOWA. Księga wpisów podkanclerzego i następnie kanclerza Tomasza Zamoyskiego MK 181 z Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie 1633–1637, TOM XI

Krzysztof Chłapowski (red.)

Janusz S. Dąbrowski (oprac.)

A5, stron 275

ISBN: 978-83-286-0082-9

 

SUMARIUSZ METRYKI KORONNEJ SERIA NOWA. Księga wpisów podkanclerzego Piotra Gembickiego MK 182 z Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie TOM XII

Wojciech Krawczuk (oprac.)

Wydanie I, Warszawa 2019

A4, stron 360285

ISBN: 978-83-286-0083-6

SUMARIUSZ METRYKI KORONNEJ, Seria Nowa. Księga wpisów kanclerza Piotra Gembickiego MK 183 z Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie, TOM XIII

Anna Wajs (oprac.)

Krzysztof Chłapowski (red.)

wydanie I, Warszawa 2019

A5, stron 104

ISBN: 978-83-286-0084-3